تقویم جلالی - بیست تولز

حکم شرکت زنان در نماز جماعت چیست؟

شرکت زنان در نماز جماعت موجب بهره مندی آنان از ثواب

جماعت می گردند و فرقی از این جهت با مردان ندارند.

البته دربارهء شرکت زن در نماز جماعت آمده است:

« برای زن ها، نماز خواندن در خانه، بلکه در ... اتاق عقب بهتر است.

ولی اگر بتواند کاملاً خود را از نامحرم حفظ کنند بهتر است در مسجد نماز بخوانند».

( توضیح المسائل امام (ره) مسئله 894).

نماز بدون غسل چه حکمی دارد؟

در مواردی اگر شخص بخاطر عذر شرعی، نتواند غسل کند،

باید به جای آن تیمم نماید و بعد از تطهیر لباس و بدن، نماز بخواند،

اما اگر بدون عذر شرعی، غسل نکند گناه کرده و در هر صورت

باید نماز هایی که در این فاصله خوانده است بعد از انجام دادن غسل جنابت، قضا کند.

کتاب یکصد پرسش و پاسخ دربارهء نماز

مواردی که نماز احتیاط واجب می شود عبارت اند از:

الف) شک بین 3 و 2؛

ب) شک بین دو و چهار ؛

پ) شک بین دو و سه و چهار؛

ت) شک بین سه و چهار؛

ث) شک بین چهار و پنج  در حال قیام؛

ج) شک بین سه و پنج؛

چ) شک بین سه و چهار و پنج؛

ح) اگر بعد از نماز بداند که در بین نماز حال تردیدی داشته

که مثلاً دو رکعت خوانده یا سه رکعت و بنا را بر سه گذاشته؛

ولی ندادند که گمانش به خواندن سه رکعت بوده یا هر دو طرف

در نظر او مساوی بوده، به احتیاط واجب باید نماز احتیاط بخواند.

نماز احتیاط بلافاصله پس از اتمام نماز، بجا آورده می شود و

همانند نمازهای دیگر است. ولی پس از حمد سوره نباید خوانده شود.

"برگرفته از کتاب یکصد پرسش و پاسخ دربارهء نماز"

ارکان نماز، اجزای اساسی آن به شمار می آید

و چنانچه یکی از آنها به جا آورده نشود و یا اضافه شود

- هر چند بر اثر فراموشی هم باشد - باطل است.

واجبات غیر رکن، گر چه انجام دادن آن ها لازم است؛

ولی چنانچه از روی فراموشی کم یا زیاد شود، نماز باطل نیست.

نماز بهترین اعمال دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم

شود و عبادت های دیگر هم قبول می شود و اگر پذیرفته نشود

و اعمال دیگر هم قبول نمی شود  و همان طور که اگر انسان

شبانه روزی پنج نوبت در نهر آبی شست و شو کند چرک در

بدنش نمی ماند ،نماز های پنج گانه هم انسان را از گناهان پاک می کند .

پس انسان باید مواظب باشد که به عجله و شتاب زدگی نماز

نخواند و در حال نماز به یاد خدا و با خضوع و خشوع و وقار باشد

و متوجه باشد که با چه کسی سخن می گوید.هم چنین

سزاوار است کارهایی را که ثواب نماز را کم می کند بجا نیاورد.

"رساله توضیح المسائل آیت الله سیستانی"

سوال 1: نماز آيات چيست و علت شرعى وجوب آن کدام است؟

جواب: نماز آيات دو رکعت است که هر رکعت آن

پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعى وجوب

آن عبارت است از: کسوف خورشيد و خسوف ماه،

اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر

حادثه غيرعادى که باعث ترس بيشتر مردم شود مانند

بادهاى سياه يا سرخ و يا زرد که غيرعادى باشند؛

تاريکى شديد، فرو رفتن زمين و ريختن کوه،

صيحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مى‏شود.

در غير از کسوف و خسوف و زلزله، بايد آن حادثه موجب

ترس و وحشت بيشتر مردم شود، و حادثه‏اى که ترس آور

نباشد و يا موجب ترس و وحشت افراد نادرى گردد، اعتبار ندارد.

سوال 2: نماز آيات چگونه بايد خوانده شود؟

جواب: به چند صورت مى‏توان آن را بجا آورد:

صورت اول: بعد از نيت و تکبيرة الاحرام، حمد و سوره

خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته

و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از

رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس

سر از رکوع بردارد و همين طور ادامه دهد تا يک رکعت پنج

رکوعى که قبل از هر رکوعى حمد و سوره خوانده است انجام دهد،

سپس به سجده رفته و دو سجده نمايد و بعد براى رکعت

دوم قيام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را

بجا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.

صورت دوم: بعد از نيت و تکبيرةالاحرام، حمد

و يک آيه (البته احتساب بسم‌الله به عنوان يک آيه خلاف احتياط است)

از سوره‏اى را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر

از رکوع بردارد و آيه ديگرى از آن سوره را بخواند و به رکوع رود،

و بعد سر از رکوع برداشته و آيه ديگرى از همان سوره

را قرائت نمايد و همين طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا

سوره‏اى که پيش از هر رکوع، يک آيه از آن را قرائت کرده،

قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را بجا آورد

و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، براى

رکعت دوم قيام نمايد و حمد و آيه‏اى از يک سوره را بخواند

و به رکوع برود و همين طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا

تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد براى هر

رکوعى به يک آيه از سوره‏اى اکتفا کند، نبايد سوره

حمد را بيش از يک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.

صورت سوم: يکى از رکعت‌ها را به يکى از

دو صورت و رکعت ديگر را به نحو ديگر بجا آورد.

صورت چهارم: سوره‏اى را که آيه‏اى از آن را

در قيام پيش از رکوع اول خوانده، در قيام پيش

از رکوع دوم يا سوم يا چهارم تکميل نمايد، که در

اين صورت واجب است بعد از سر برداشتن از رکوع،

سوره حمد را در قيام بعدى اعاده نموده و يک سوره

يا آيه‏اى از آن را اگر پيش از رکوع سوم يا چهارم است،

قرائت کند، و در اين صورت واجب است که آن سوره

را تا قبل از رکوع پنجم به آخر برساند.

سوال 3: آيا وجوب نماز آيات اختصاص به کسانى دارد

که در شهر وقوع حادثه هستند و يا شامل همه مکلفينى

که از آن مطلع شده‏اند هرچند در آن شهر نباشند نيز مى‏شود؟

جواب: وجوب آن مختص کسانى است که در شهر

وقوع حادثه هستند و کسى هم که در شهر متصل

به شهرى که حادثه در آن رخ داده، به‌طورى که مانند يک شهر

محسوب شوند، زندگى مى‏کند، حکم آنها را دارد.

سوال 4 : اگر شخصى هنگام وقوع زلزله بيهوش باشد

و بعد از وقوع آن به هوش آيد، آيا نماز آيات بر او واجب است؟

جواب: اگر علم به وقوع زلزله پيدا نکند تا اينکه زمان متصل

به وقت وقوع آن بگذرد، خواندن نماز آيات واجب نيست،

اگرچه احتياط آن است که بجا آورد.

سو 5: بعد از وقوع زلزله در منطقه‏اى، غالباً در مدت کمى

دهها پس لرزه رخ مى‏دهد، حکم نماز آيات در اين موارد چيست؟ال

جواب: هر زلزله‏اى، چه شديد و چه خفيف، اگر زلزله

مستقلى محسوب شود، نماز آيات جداگانه‏اى دارد.

سوال 6: اگر مرکز زلزله نگارى، وقوع لرزشهاى خفيف

زمين را با ذکر تعداد آن در منطقه‏اى که ما زندگى مى‏کنيم،

اعلام نمايد، ولى ما اصلاً آنها را احساس نکنيم،

آيا در اين حالت نماز آيات بر ما واجب مى‏شود يا خير؟

به نیت مافی الذمه.

"برگرفته از کتاب یکصدر پرسش و پاسخ درباره نـماز"

1- نماز از واجبات الهی است:

«إِنَّ الصَّلاَةَ کَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَابًا مَّوْقُوتًا »

«نماز، وظیفه ثابت و معیّن برای مؤمنان است.»

"کتابت" کنایه است از واجب بودن و واجب کردن،

پس طبق این آیه، نماز بر مؤمنان نوشته و واجبی است دارای وقت.

2- بر پاداری نماز از صفات مؤمنان حقیقی است:

«الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَ مِمَّا رَزَقثْنَاهُمْ یُنفِقُونَ »

«آنها که نماز را برپا میدارند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم، انفاق می‌کنند.»

3- محافظت از نماز، نخستین نشانه عملی تقوا و معاد باوری است:

«...وَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَ هُمْ عَلَى صَلاَتِهِمْ یُحَافِظُونَ »

«...آنها که به آخرت ایمان دارند و به آن(قرآن)

ایمان می‌آورند و بر نمازهای خویش، مراقبت می‌کنند.»

تا آنجایی که به پای بندی نماز در میدانِ جنگ تأکید شده است.

4- نماز، نخستین نشانه حکومت صالحان در روی زمین است:

«الَّذِینَ إِن مَّکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ ...»

«کسانی که هرگاه در زمین به آنها قدرت بخشیم، نماز را برپامیدارند... »

5- نماز باز دارنده از زشتیها و بدیها:

«...وَ أَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَ الْمُنکَرِ...»

«...ونماز را بر پادار، که نماز (انسان) را از زشتیها و گناه باز میدارد...»

سیاق آیات شاهد بر این است که منظور از این باز داری،

بازداریِ طبیعت نماز از فحشاء و منکر است.

البته بازداری آن به نحو اقتضاء است نه علیت تامه،

که هر کس نماز خواند، دیگر نتواند گناه کند؛

یعنی نمازی که با رعایت آداب و شرائط مطلوبِ شرع،

انجام یافته قدرت باز دارندگی از گناه را دارد،

به شرطی که خود شخص اراده بر انجام گناه نداشته باشد.